بررسی جنین‏زایی رویشی دو رقم تجاری و خودروی گوجه‏ فرنگی در محیط‏های کشت بافت مختلف

جنین‏زایی ‏رویشی ابزار کارآمدی است که جهت تولید تعداد زیادی گیاهان برتر یا تراریخته مورد استفاده قرار می‏گیرد. به‏منظور بررسی جنین‏زایی رویشی دو رقم تجاری1[1] و خودروی2[2] گوجه‏فرنگی در سه محیط کشت مختلف و با هدف مشخص نمودن محیط غذایی و اندام‏های مناسب جهت کشت بافت این گیاه، آزمایشی در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی و آرایش فاکتوریل در چهار تکرار انجام شد. در این آزمایش قطعاتی از محور ‏زیر ‏لپه و ریشه نهال‏های بذری رشد یافته درون شیشه گوجه‏فرنگی، در سه محیط کشت مایع B5، MS و NL کشت شدند. پس از انتقال نمونه‏های مورد کشت از محیط القایی و حاوی اکسین به محیط‏های بدون اکسین‏، جنین‏زایی رویشی آن‌ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که برخلاف محیط کشت NL که در آن هیچ جنینی مشاهده نشد، اما میزان جنین‌زایی رویشی به‌طور‌ معنی‏داری در محیط کشت B5 بیشتر از MS بود. هم‌چنین مشخص شد که رقم خودرو نسبت به رقم تجاری افزایش معنی‏داری در تولید جنین ‏‏رویشی دارد. نتایج مربوط به اثرات متقابل نیز نشان داد که بین رقم و محیط کشت در سطح احتمال 1 درصد و بین رقم و ریزنمونه در سطح احتمال 5 درصد، اثر متقابل وجود دارد. با توجه به نقش مهم مواد تشکیل‌دهنده محیط‏های کشت بر جنین‏زایی رویشی، تأثیر غلظت‏های مختلف ساکارز (10، 20، 30 و 40 گرم در لیتر) بر این پدیده، در شرایط درون شیشه‏ای مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که مناسب‏ترین غلظت جهت جنین‏زایی رویشی این گیاه، غلظت 20 گرم در لیتر ساکارز می‏باشد. هدف از بررسی حاضر تعیین بهترین شرایط کشت و مناسب‌ترین اندام و هم‌چنین مقایسه رفتارهای دو گونه وحشی و اهلی گیاه گوجه‏فرنگی در کشت بافت این گیاه می‏باشد.